Afgelopen zondag heeft de uitslag van de deelstaatverkiezingen in Beieren een einde gemaakt aan de regeringscoalitie van CSU (christendemocraten) en liberalen (FDP) in München. De CSU haalde een comfortabele absolute meerderheid, haar coalitiepartner FDP kelderde van 8 naar 3,2 procent. Aangezien ze de kiesdrempel van 5 procent niet haalde, verdwijnt de FDP uit het Beierse parlement en uiteraard ook uit de regering in München.

De vraag is: wat betekent de uitslag in Beieren voor de nationale verkiezingen van volgende zondag en voor het voortbestaan van de CDU/FDP-coalitie in Berlijn? Als de Beierse trend zich doorzet en de FDP ook nationaal wordt geëlimineerd, moet Merkel naar een andere coalitiepartner uitkijken. Maar het is niet uitgesloten dat heel wat christendemocratische kiezers op het debacle van de Beierse liberalen met een reddingsactie ten gunste van de FDP reageren. Ze zouden zondag in plaats van voor hun eigen partij voor de liberalen kunnen kiezen in de hoop op die manier het tot stand komen van een andere nationale coalitie te verhinderen. De christendemocratie is doodsbang voor de electorale aderlating die het gevolg van die reanimatiepoging zou kunnen zijn.

Zo wordt de stille hoop van de CDU dat ze komende zondag het kiessucces van de CSU kan evenaren tegelijk getemperd door haar vrees voor de gevolgen van de monsterscore die de Beierse christendemocraten hebben behaald.

De kans dat de CDU de komende vier jaar met een absolute meerderheid regeert is hoe dan ook niet erg groot. Wat zijn dan de andere perspectieven, nu iedereen beseft dat rood-groen geen schijn van kans maakt? Als de FDP zondag onder de kiesdrempel blijft, zal Angela Merkel wellicht voor de tweede keer in haar kanselierschap met de SPD gaan regeren. In nog een ander draaiboek zou ze in een coalitie met de groenen kunnen stappen.

Een zwart-groene coalitie zou een nieuw en spectaculair gegeven zijn in de nationale parlementaire annalen van de Duitse Bondsrepubliek. Merkel is nu al de eerste kanselier in de naoorlogse geschiedenis die erin geslaagd is om tijdens twee opeenvolgende ambtsperiodes aan het hoofd te blijven van twee verschillende coalities, een eerste van CDU met SPD (2005-2009), een tweede van CDU met FDP (2009-2013). Is een derde ronde van CDU met de groenen denkbaar? Willen de groenen dat? En zou Merkel, die altijd goed voor een verrassing is, met dat novum de geschiedenis willen ingaan?

Er is ook een positieve, door alle partijen gewaardeerde trend in Beieren: 64, 5 procent van de kiesgerechtigden gingen zondag stemmen, vier jaar geleden was dat amper 60 procent.

Piet de Moor

Reageer