Brainport Eindhoven is wat dat betreft een lichtend voorbeeld. Deze regio heeft zich ontwikkeld van een regio die gedomineerd werd door Philips tot een regio waar High Tech Systems de dienst uitmaken en veel meer andere high tech-bedrijven het DNA van de regio vorm en inhoud geven. Het was dan ook geen verrassing toen Brainport in 2011 zich als ‘Slimste regio ter wereld’ op de kaart mocht zetten. Dat predicaat is niet alleen te danken aan de interne dynamiek van het bedrijfsleven van Zuidoost-Brabant, maar is met name ook een gevolg van intensieve samenwerking met innovatieve bedrijven elders in Europa en de rest van de wereld. Om daadwerkelijk te kunnen innoveren moet de samenwerking wereldwijd gezocht worden daar waar de sterkste partners zijn te vinden. Ook voor andere sectoren van onze economie moet samenwerking over de grenzen innovaties en versterking van de regionale economie mogelijk maken. Zo kan de concurrentiekracht van de agrarische sector aanzienlijk verbeterd worden door slimme en intensieve samenwerking tussen ondernemers, overheden en kennisinstellingen. Ook hierbij is het steeds meer noodzakelijk om dat grensoverschrijdend te realiseren. Zo zien we in de regio Venlo een samenwerking met de Duitse agrarische grensregio Niederrhein tot stand komen, waarbij duidelijke win-win-situaties ontstaan. Slimme samenwerking leidt tot innovaties waar de betrokken regio’s duidelijk profijt van hebben. Ook voor de betrokken kennisinstellingen zitten hier duidelijk voordelen aan. Zo trekt Fontys Hogeschool in Venlo een sterk groeiende populatie Duitse studenten aan die hier betere ontwikkelingskansen hebben.

Symbool
Een ander goed voorbeeld is de automotive sector die werkt aan innovaties en verbeteringen in de mobiliteit in de ruimste zin van het woord. De automotive campus in Helmond staat symbool voor dit topsegment in de Nederlandse economie. Intensieve samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen (TNO en TU/e) en overheden vormt ook hier de basis van het succes. En zeker in dit geval geldt dat er ongekende mogelijkheden zijn om deze situatie te versterken. Immers de Duitse autoindustrie – die ook in Beieren goed vertegenwoordigd is – geldt wereldwijd als een klasse apart. Nieuwe vormen van samenwerking moeten hier nog ongekende en ongebruikte mogelijkheden kunnen bieden voor innovaties en technologische doorbraken. Denk maar eens aan de elektrische auto’s waar nog veel verbeteringen in de technologie gerealiseerd moeten worden om massale introducties binnen bereik te krijgen. Het voorlopige succes van Tesla moet veel verder worden uitgebuit om de beoogde ambities in de toekomst waar te maken.

Handelspartner
De Duitse en de Nederlandse economie zijn nauw met elkaar verweven. Duitsland is al vele jaren onze grootste handelspartner met aanzienlijke exporten en importen. Maar de wereld en de economische handelsstromen staan niet stil. Er komen nieuwe economische grootmachten opzetten, terwijl andere hun traditionele positie verliezen. Dat betekent dat voortdurend alertheid nodig is. We hebben als het ware voelsprieten nodig in andere landen, regio’s en markten om tijdig te kunnen ontdekken waar nieuwe kansen en bedreigingen zitten. Zelfs in onze gedigitaliseerde samenleving blijft het nodig om ook fysiek in deze rol aanwezig te zijn. Een vaste gezant kan daarbij een belangrijke rol spelen. Wellicht kan hier een vergelijking worden gemaakt met de vaste vertegenwoordiging van de lidstaten van de EU in Brussel. Deze vaste vertegenwoordiging fungeert niet alleen als voelspriet, maar ook als draaischijf en schakel tussen de lidstaten en de Europese Commissie. Ze zijn van eminent belang voor het goed functioneren van het totale systeem. Ik denk dat vaste gezanten binnen de belangrijkste economische regio’s, zoals Beieren, maar ook in de opkomende landen als China, Brazilië en India, een belangrijke rol kunnen spelen bij het versterken van het concurrerend vermogen van ons land als geheel en Brabant in het bijzonder. Slimme internationale samenwerking is een must om de economische ontwikkeling in de toekomst met meer vertrouwen tegemoet te zien. In de kenniseconomie is ‘nog slimmer samenwerken’ de strategie die soelaas kan bieden. De vaste gezanten kunnen hierbij belangrijke pionierstaken verrichten. Zij kunnen de ‘oliemannetjes van de digitale kenniseconomie’ worden. Hopelijk gaan Brabant en Limburg ook op dit terrein weer eens de juiste (kennis)toon aanslaan.