To, e znalelimy si w miejscu niezwykym, staje si oczywiste zaraz po wyjciu z samolotu. Mao które lotnisko w Europie moe pochwali si takimi widokami jak to w Monachium. Horyzont z kraca pasa startowego przechodzi bowiem pynnie w poszarpane zby alpejskich grani. Najwysze góry kontynentu le raptem kilkadziesit kilometrów std, wic dominuj nad miastem i nic nie zasania tego imponujcego widoku.

Widoku, którym monachijczycy ciesz si zreszt nie tylko na lotnisku – wielu z nich Alpy widzi take z okien wasnych domów. Trudno si wic dziwi, e s zwykle zadowoleni z ycia. Bawaria – bo o niej w kocu mowa – nie daje wielu powodów do narzeka. Do powiedzie, e jest najwikszym i najbogatszym ze wszystkich niemieckich landów, a to, co si tu produkuje, w wielu przypadkach stao si wizytówk caego kraju. I jak to czsto w Niemczech bywa – synonimem dokadnoci, niezawodnoci i dobrego smaku.

Na narty tylko w Alpy

Blisko Alp czyni z Bawarii mekk dla mioników sportu. Wielu narciarzy wci nie docenia jednak tych stron. Równie Polacy mijaj je czsto w drodze do Austrii czy w Dolomity. Niesusznie. Kade tutejsze miasteczko otoczone jest stokami i wycigami. Choby taki Oberstdorf – tutejsza Schattenbergschanze, Skocznia na Górze Cieni, to rokrocznie pierwsza z aren Turnieju Czterech Skoczni. Przez krótk chwil 29 grudnia 2000 roku jej rekordzist by Adam Maysz. Tytu ten odda musia potem swojemu synnemu rywalowi Martinowi Schmittowi. I cho konkursu nie wygra ani w Oberstdorfie, ani kilka dni póniej w innym bawarskim kurorcie Garmisch-Partenkirchen, zatriumfowa w caym Turnieju Czterech Skoczni. Polsk zawadna mayszomania, a on sam na dugie lata zdominowa skoki narciarskie. Wszystko zaczo si wanie w Bawarii.

Bawarskie Alpy to mekka dla mioników sportów zimowych (fot. Istockphoto.com)

Ale nie trzeba skaka na nartach, by czerpa ogromn rado z zimy w bawarskich Alpach. Zugspitze, w którego cieniu ley wspomniane ju Garmisch-Partenkirchen, to najwyszy szczyt Niemiec i równoczenie najpopularniejszy tutejszy region narciarski. Dziki lodowcowi Schneeferner jedzi mona tu waciwie przez siedem miesicy w roku. Tras jest 14, maj cznie ponad 22 kilometry, a trzy z tych kilometrów to tzw. Super G – wyzwanie tylko dla najsprawniejszych, gdzie leci si dosownie na eb na szyj.

Biegacze narciarscy szczególnie umiowali sobie natomiast Las Bawarski. Pod nazw t kryj si zarówno pasmo górskie, jak i najstarszy niemiecki park narodowy. Dawniej by on czci rozlegego Lasu Hercyskiego, górskiej pierwotnej puszczy, która dzielia Europ na dwie czci: pónocn i poudniow. Dzi pozostay tylko jej niedobitki. Jednak szerokie grzbiety górskie (sigajce niecaych 1400 metrów n.p.m.) i równoczenie strome stoki czyni ten region idealnym dla narciarzy, a najwysza forma ochrony krajobrazowej zapewnia cisz i spokój. Tu biegacz nie ma prawa spotka na swojej trasie quada czy skutera nienego. Niemcy lubi przyjeda w te strony równie dlatego, e jest bezpiecznie – lawiny w tym regionie schodz sporadycznie, a niegu w zimie jest niemal zawsze pod dostatkiem.

Dziki lodowcowi Schneeferner w Bawarii mona jedzi na nartach przez siedem miesicy w roku (fot. Istockphoto.com)

Cztery tysice piwnych marek

Bawarczycy dumni s ze swoich orodków narciarskich, ale jeszcze wicej dobrego powiedz o lokalnym piwie. To nieodczny element bawarskiej kultury i codziennoci, wizytówka landu na tle innych regionów Niemiec. Warto podkreli, e niemal poowa wszystkich niemieckich browarów znajduje si wanie w Bawarii. I cho w wyniku przemian na rynku piwowarskim producentów ubywa – mae i rednie firmy konsoliduj si w wiksze podmioty gospodarcze. Z tego powodu bawarskich browarów jest o 40 procent mniej ni jeszcze pó wieku temu. Wedug danych Niemieckiego Zwizku Browarników wci jednak cztery na pi niemieckich piw pochodzi wanie std. To razem ponad 4 tysice marek tego trunku.

Wikszo z nich warzona jest zgodnie z Bawarskim Prawem Czystoci (Reinheitsgebot). To pochodzce z 1516 roku przepisy okrelajce jasno reguy piwowarskiej gry. W szczególnoci chcemy, by odtd wszdzie w naszych miastach, wsiach i na targowiskach do adnego piwa nie uywano i nie dodawano nic innego ni jczmie, chmiel i wod. Kto by to zarzdzenie wiadomie naruszy i nie przestrzega, ten przez odpowiedni sd bezwzgldnie ukarany zostanie kadorazowo konfiskat piwa – napisali autorzy prawa na polecenie bawarskiego ksicia Wilhelma IV.

Cztery na pi niemieckich piw pochodzi z Bawarii (fot. materiay promocyjne)

I cho oficjalnie prawo czystoci dzi ju nie obowizuje – uchyli je dopiero w 1987 roku Trybuna Sprawiedliwoci Unii Europejskiej – i tak wikszo szanujcych si piwowarów wci go przestrzega.

Gówne zagbie bawarskiego browarnictwa znajduje si we Frankonii – na pónocy landu. Swoje siedziby ma tam ponad 300 producentów. Wokó miasta Bamberg jest ich sto, a w samym miecie do dzi funkcjonuje jedenacie historycznych browarów. To temat w sam raz na jednodniow wycieczk.

Prawdziwie mtny Paulaner

Chmielowe trunki pij waciwie wszyscy i przy kadej okazji. Dlatego kiedy w kwietniu tego roku papie-emeryt Benedykt XVI witowa w Watykanie swoje 88. urodziny, wzniós razem z przyjaciómi toast wanie piwem. Jeszcze w czasie penienia pontyfikatu wielokrotnie zreszt podkrela swoje przywizanie do ojczyzny – ale nie Niemiec, a wanie Bawarii. Przed pielgrzymk do kraju wspomnia nawet o Pastwie Wielka Bawaria. Chocia Bawarczycy wol raczej nazywa swój land Wolnym Pastwem Bawari (Freistaat Bayern).

Bawarczycy znaj niemal 50 stylów piwa. Najwicej jest wród nich oczywicie lagerów, s te piwa okolicznociowe, np. Münchner Oktoberfestbier warzony co roku na Oktoberfest (o którym za moment); jest i weizen, zwany te Weizenbier – tradycyjne bawarskie piwo pszeniczne.

Jednym z najstarszych i najbardziej szanowanych browarów, który je produkuje, jest Paulaner. Warzony jest od 1634 roku wanie w Monachium. Podaje si go w eleganckich, wysokich szklankach rozszerzajcych si ku górze. Historia Paulaner Hefe Weissbier (bo tak oficjalnie nazywa si weizen od Paulanera) siga pocztków piwowarstwa, a wykorzystywana dzi metoda warzenia niewiele róni si od tej oryginalnej sprzed wieków. Piwo powstaje w procesie górnej fermentacji. Nie jest filtrowane, dziki czemu staje si naturalnie mtne. Ma hipnotyzujc, soneczn barw, wiey smak z owocow nut w tle. Pszenica czyni je z kolei lekkim i orzewiajcym. Weissbier od Paulanera wystpuje w dwóch odmianach: jasnej i ciemnej.

Paulaner warzony jest od 1634 roku w Monachium (fot. Stefan Matzke / Sampics)

Oktoberfest – jedyne takie wito piwa

eby delektowa si bawarskim piwem, najlepiej przyjecha do Monachium na Oktoberfest. Ten najwikszy na wiecie ludowy festyn wbrew nazwie organizowany jest jednak wcale nie w padzierniku, a we wrzeniu. Nazwa to pozostao po tradycji XIX-wiecznej, kiedy to piwosze faktycznie spotykali si w samym rodku jesieni (impreza miaa wówczas pewien sportowy charakter – towarzyszyy jej zawody, m.in. wycigi konne). W 1872 roku start festiwalu przesunito na jej pocztek – majc na uwadze gównie lepsz pogod. Tak zostao do dzi. Podczas Oktoberfest piwo leje si strumieniami w kilkunastu namiotach ustawionych na boniach Teresy (Theresienwiese). Jednorazowo pomieci mog okoo 10 tysicy osób. Podczas ubiegorocznego Oktoberfest przez dwa tygodnie w imprezie wzio udzia cznie 6 milionów ludzi!

Oktoberfest to najwikszy na wiecie ludowy festyn. Co roku gromadzi okoo 6 milionów ludzi (fot. Stefan Matzke / Sampics)

Piwne wito zaczyna si co roku uroczyst parad prowadzon przez burmistrza Monachium. To on wbija te kranik w pierwsz, symboliczn beczk, czym daje zgromadzonym znak do rozpoczcia konsumpcji. Dugie, ustawione jeden obok drugiego stoy z awami s ju wówczas szczelnie obsadzone przez piwoszy, którzy czekaj na swoje Maß. Cho tak naprawd sowo to oznacza jednostk miary (troch wicej ni litr), skrótowo nazywa si tak równie wielkie kufle, charakterystyczne dla tej imprezy, tak samo jak ubrane tradycyjnie po bawarsku kelnerki, które serwuj trunki. Im wicej przeniesionych Maß naraz, tym lepiej. Rekordzistk w tym wzgldzie jest Anita Schwarz spod Monachium, kelnerka z 25-letnim staem. Z wygldu niepozorna, moe si poszczyci przeniesieniem na dystansie 40 metrów piramidy z 19 kufli penych piwa wacych cznie 45 kilogramów. Jej wyczyn trafi zreszt do Ksigi rekordów Guinnessa, a ona sama staa si lokaln celebrytk.

Kady z goci przybyych na Oktoberfest wypija rednio litr piwa, co daje cznie 6 milionów litrów zotego trunku. Niektórzy pij te wino. W namiocie z winami podawany jest równie Paulaner – jedyne z piw „wielkiej pitki” bawarskich browarów.  Gówne dlatego, e jako piwo pszeniczne doskonale zastpuje na stole wanie biae wino. wietnie komponuje si z tymi samymi daniami: rybami, chudymi misami czy deserami, równoczenie bdc od wina lejszym. Std zreszt renesans pszeniczniaków w caej Europie, równie w Polsce.

Gocie w trakcie Oktoberfest wypij okoo 6 milionów litrów piwa (fot. Istockphoto.com)

Nie byoby jednak ani Oktoberfestu, ani Paulanera, ani nawet imponujcego rekordu Anity Schwarz, gdyby nie swoisty land w landzie ograniczony miastami Ingolstadt, Kelheim, Landshut, Moosburg, Freising oraz Schrobenhause. Na rozcigajcej si na 178 kilometrach kwadratowych przestrzeni mieci si Hallertau – najwikszy na wiecie obszar upraw chmielu. Podziwia go mona chociaby z autostrady prowadzcej od pónocy do Monachium. Ta gigantyczna przestrze, poronita pnczami penymi szyszek, zaspokaja potrzeby wszystkich bawarskich browarów.

Szacuje si, e Niemcy pokrywaj jedn trzeci wiatowego zapotrzebowania na chmiel; 80 procent produkcji pochodzi wanie z Hallertau. Strach pomyle, co by si stao, gdyby którego dnia Niemcy postanowili si nim nie dzieli. Na szczcie nie w gowach im takie pomysy, a niemiecki chmiel dostpny jest na caym wiecie. Cho, prawd mówic, widok alpejskich szczytów dodatkowo wzmacnia uwodzicielski smak zimnego pszeniczniaka. Mamy czego Bawarczykom zazdroci, chocia lepiej po prostu do nich doczy.

Polub Weekend Gazeta.pl na Facebooku