Ata­türk Or­man Çift­li­ği­’ni Türk ta­rı­mı­na ör­nek oluş­tur­ma­sı için Mus­ta­fa Ke­mal kur­du. An­ka­ra­’da o ka­dar yer var­ken Er­do­ğan baş­ba­kan­lı­ğı dö­ne­min­de çift­li­ğe ka­fa­yı tak­tı. 1. de­re­ce­de ta­ri­hi ve do­ğal SİT ala­nı ola­rak tes­cil edil­miş çift­li­ği, 3. de­re­ce SİT ala­nı sta­tü­sü­ne dü­şürt­tü. An­ka­ra 11. İda­re Mah­ke­me­si SİT sta­tü­sü­nün de­ğiş­ti­ril­me­si ka­ra­rı­nı ip­tal et­ti. Bu­na rağ­men Er­do­ğan çift­li­ğin 151 dö­nü­mü­ne, 3 bin ağaç kes­ti­re­rek “Ak Sa­ra­y” yap­tır­ma­ya baş­la­dı. Bu­nun üze­ri­ne An­ka­ra 5. İda­re Mah­ke­me­si yü­rüt­me­yi dur­dur­ma ka­ra­rı ver­di. Er­do­ğan yi­ne din­le­me­di. Baş­lan­gıç­ta 300 mil­yon li­ra­lık büt­çe­si olan “Ak Sa­ra­y”­a 900 mil­yon li­ra har­can­dı. İn­şa­at hâ­lâ sü­rü­yor. Hit­le­r’­in de bir “Ak Sa­ra­y”­ı var­dı…

Hit­le­r’­in gös­te­riş­li da­ire­le­ri var­dı.

Res­mi ola­nı, Ber­li­n‘­de…

Özel ola­nı Mü­ni­h‘­te…

Sa­ra­yı ise Bav­ye­ra­‘da idi.

“Berg­ho­f”…

Hit­le­r’­in Bav­ye­ra Alp­le­ri­’n­de­ki Berc­htes­ga­den ka­sa­ba­sın­da­ki dağ sa­ra­yı­nın adıy­dı.

Na­zi mi­ma­ri­si­nin ve es­te­ti­ği­nin sem­bo­lüy­dü.

Hit­le­r’­in “Berg­ho­f” ile ta­nış­ma­sı 1922’de ol­du ve he­men her yaz gel­me­ye baş­la­dı. Vil­la­nın adı, “Ha­us Wec­hen­fel­d” idi ve Ham­burg­lu bir sa­na­yi­ci­nin dul ka­rı­sı­na ait­ti. 1916’da ya­pıl­mış­tı. Hit­ler, bu kü­çük dağ evi­ni 100 Mark kar­şı­lı­ğın­da ki­ra­la­dı. 1924 Ha­zi­ra­nı­’n­dan iti­ba­ren yaz­ma­ya baş­la­dı­ğı “Kav­ga­m” (Me­in Kampf) ki­ta­bı­nı bu­ra­da bi­tir­di.

Baş­ba­kan iken vil­la­yı 1933’te sa­tın al­dı; adı­nı “Berg­ho­f” koy­du.

Hit­ler için bu­ra­sı “kut­sa­l”­dı; 1928’de­ki bü­yük se­çim ye­nil­gi­si üze­ri­ne bu­ra­da dü­şün­müş ve par­ti pro­pa­gan­da­sı­nı ve or­ga­ni­zas­yo­nu­nu ye­ni­den ele ge­çi­rip; al­dı­ğı ka­rar­la­rı uy­gu­la­ya­rak ik­ti­dar ol­muş­tu.

(Kuş­ku­suz ik­ti­dar ol­ma­sın­da 1929 dün­ya eko­no­mik kri­zi­nin bü­yük ro­lü var­dı.)

Hit­le­r’­in Ha­us Wec­hen­fel­d’­i sa­tın al­ma­sın­da, üvey ab­la­sı An­ge­la­’nın kı­zı Ge­li Rau­bal ile ya­şa­dı­ğı aşk anı­la­rı­nın kat­kı­sı var mıy­dı bi­lin­mez.

İNŞAATTA ÖLEN 14 İŞÇİ

Hit­le­r’­in bi­na plan­la­rı­na olan ta­kın­tı­sı bi­lin­mek­te­dir…

Gör­kem­li bi­na­la­rın ya­pı­mı­na su gi­bi pa­ra har­ca­dı. Mi­mar­la­rı, mü­te­ah­hit­le­ri müs­rif­çe ödül­len­dir­di.Ho­şu­na gi­den bir bi­na ya da sa­nat pro­je­si için en­gel ta­nı­ma­dı.

Mi­ma­ri soh­bet­le­ri hep çok sev­di. Genç mi­mar Al­bert Spe­er ile he­men her gün Na­zi ya­pı­la­rı­nı ko­nuş­mak­tan bü­yük ke­yif al­dı.

Berg­ho­f’­un ge­niş­le­me ve bü­yü­me plan­la­rı­nı Hit­ler çiz­di.

Mü­te­va­zı vil­la bü­yük pa­ra­lar har­ca­na­rak üst dü­zey ya­ban­cı ko­nuk­la­rın res­mi zi­ya­ret­le­ri­ne mü­sa­it gör­kem­li bir sa­ray ha­li­ne ge­ti­ril­di. Çok geç­me­di…

Yıl, 1939’du. Berg­hof, mi­mar Mar­tin Bor­mann ta­ra­fın­dan -Hit­le­r’­e 50. do­ğum gü­nü he­di­ye­si için- dev­let pa­ra­sıy­la çok bü­yü­tül­dü. Bu ne­den­le…

Bav­ye­ra Or­man İda­re­si, böl­ge­de­ki ara­zi­si­nin 6 bin 700 dö­nü­mün­den fe­ra­gat et­ti. İn­şa­at fa­ali­yet­le­ri için 50 adet ev yı­kıl­dı. Ev­le­ri­ni sat­mak is­te­me­yen­ler top­la­ma kamp­la­rı­na gön­de­ril­mek­le teh­dit edil­di.

Bav­ye­ra Alp­le­ri gü­zel ha­va­sıy­la bi­li­nen kır böl­ge­siy­di; Al­man­ya­’nın dört bir ya­nın­dan felç­li ço­cuk­la­rın ha­va de­ği­şik­li­ği için ge­ti­ril­dik­le­ri sa­na­tor­yum bi­le yer­le bir edil­di.

Hit­le­r’­in Dağ Sa­ra­yı, de­niz­den 1000 met­re yük­sek­li­ğe ve sarp ka­ya­lık­la­ra ka­dar uza­tıl­dı. Ön­ce­le­ri Al­man iş­çi­ler, sa­va­şın baş­la­ma­sın­dan son­ra Çek ve İtal­yan iş­çi­ler ça­lış­tı­rıl­dı ve bu ka­li­fi­ye iş­çi­le­rin sa­yı­sı 6 bi­ne ya­kın­dı.

Ye­ter­li ön­lem­ler alın­ma­dan pat­la­tı­lan di­na­mit­ler, çığ ve ka­ya düş­me­le­ri iş­çi ölüm­le­ri­ne yol aç­tı. İn­şa­at­lar­da top­lam 14 iş­çi ya­şa­mı­nı kay­bet­ti.

İn­şa­at mas­raf­la­rı­nı tes­pit et­mek müm­kün ol­ma­sa da yak­la­şık 100 mil­yon mar­ka mal ol­du­ğu ile­ri sü­rül­dü.

TASARIMI HİTLER’E AİT

Berg­hof ta­ma­men gri gra­nit­ten ya­pıl­dı.

Yük­sek pen­ce­re­ler de­rin niş­le­rin içi­ne yer­leş­ti­ril­di.

Berg­hof gi­ri­şin­de bü­yük bir mer­di­ven bu­lu­nu­yor­du ve bu­ra­da Mus­so­li­ni­‘den Ne­vil­le Cham­ber­la­in‘­a ka­dar Hit­le­r‘­in zi­ya­ret­çi­le­ri­ni gös­te­ren fo­toğ­raf­lar var­dı.

Av­lu­dan mer­mer mer­di­ven­le bi­rin­ci ka­ta çı­kı­lı­yor­du. Av­lu­da Prus­ya­’nın ku­ru­cu­su Bis­marc­k‘­ın por­tre­si ası­lıy­dı; ge­ce­le­ri re­sim ay­dın­la­tı­lı­yor­du.

Gi­riş­te to­noz­lu ko­ri­dor­lar var­dı. Bu­ra­da bü­yük ye­mek sa­lo­nu, Hit­le­r’­in ça­lış­ma ofi­si ve mi­sa­fir ka­bul ye­ri gi­bi oda­lar sı­ra­lan­mış­tı.

Top­lan­tı sa­lo­nu, ka­pı per­de­siy­le sa­lon­dan ay­rıl­mış­tı. En gös­te­riş­li bö­lüm ise 32 met­re­ka­re­lik de­va­sa bir pen­ce­rey­di. Hit­le­r’­in ta­sa­rı­mı olan pen­ce­re ta­ma­men aşa­ğı in­di­ri­le­bi­len cam­lar­dan olu­şu­yor­du.

Hit­ler, Alp­ler ve Avus­tur­ya­’da­ki Salz­burg şeh­ri gö­rün­tü­sü su­nan bu pen­ce­re­yi her mi­sa­fi­ri­ne gös­te­ri­yor, övü­nü­yor ve şa­to­yu as­lın­da sırf bu pen­ce­re için yap­tı­ğı­nı söy­lü­yor­du.

Pen­ce­re­nin önün­de uzun mer­mer bir ma­sa du­ru­yor­du; Hit­ler, özel­lik­le 1943’ten son­ra sa­va­şı bu­ra­dan yö­net­ti; du­rum de­ğer­len­dir­me­si top­lan­tı­la­rı­nı bu ma­sa­da yap­tı. As­lın­da…

İk­ti­dar­lı­ğı dö­ne­min­de sa­de­ce öğ­le ye­me­ği­ne ka­dar yö­ne­tim iş­le­riy­le il­gi­len­di. Yaz­may­la oku­may­la pek il­gi­si yok­tu. (Ba­sın ra­por­la­rı­nı mut­la­ka oku­yor­du.) Berg­ho­f’­ta iken ça­lış­ma di­sip­li­ni da­ha bo­zu­lu­yor­du. Oda­sın­dan an­cak öğ­le­yin sa­at 12.00-14.00 gi­bi çı­kı­yor ve ça­lış­ma ma­sa­sı üze­rin­de yal­nız ye­me­ğe otu­ru­yor­du.

Ye­mek­ten son­ra yü­rü­yüş ya­pı­yor­du. Hit­le­r’­in yü­rü­yü­şü de il­ginç­ti; sa­de­ce yo­kuş aşa­ğı yü­rü­yor­du! Yo­kuş al­tın­da oto­mo­bi­le bi­nip te­pe­ye çı­kıp tek­rar aşa­ğı­ya yü­rü­yor­du!

Sa­lo­nun bir ya­nı te­ras­lı kış bah­çe­si­ne, di­ğer ya­nı da 200 met­re­ka­re­lik de­va­sa top­lan­tı sa­lo­nu­na açı­lı­yor­du.

FİLM-BELGESEL SEYREDİYOR

Dağ­lık Sa­ra­yı’nı­n bi­rin­ci ka­tın­da Hit­le­r’­in özel oda­la­rı yer alı­yor­du; sev­gi­li­si Eva Bra­un‘­un da­ire­si de bu­ra­day­dı. Eva Bra­un’­un da­ire­si ga­yet lüks do­na­tıl­mış­tı.

Bir ay­rın­tı­yı at­la­ma­ya­yım; Eva Bra­un gel­me­den ön­ce Berg­hof ça­lı­şan­la­rı­nın he­men hep­si er­kek­ti. Ka­dın zi­ya­ret­çi en­der­di. Eva Bra­un ha­va­yı yu­mu­şat­tı.

Hit­le­r’­in ay­rı­ca re­sim­le­ri­nin bu­lun­du­ğu oda­sı var­dı.

Hit­le­r’­in 10 yıl kal­dı­ğı Dağ­lık Sa­ra­yı­’ n­da; gü­neş oda­sı, ko­nuk oda­sı, si­ne­ma oda­sı vs var­dı. Hit­ler he­men her ge­ce mut­la­ka film ve bel­ge­sel sey­re­di­yor­du; o dö­nem ya­pı­lan film­le­rin az­lı­ğı göz önün­de bu­lun­du­ru­lur­sa, ya­ver­le­ri­nin ye­ni film bul­mak için na­sıl ça­ba har­ca­dık­la­rı­nı dü­şü­nü­nüz.

Ana bi­na dı­şın­da ya­ver­le­re, ça­lı­şan­la­ra vs ra­hat et­me­le­ri için ko­nut­lar ya­pıl­dı. Sa­de­ce mut­fak­ta 30 ki­şi ça­lı­şı­yor­du.

Hit­le­r’­in ma­iye­tin­de­ki­le­rin do­ğum gü­nü ve No­el he­di­ye­le­ri­ni mut­la­ka özen­le se­çip sa­tın ala­rak ver­di­ği­ni bi­lir mi­si­niz? Bu de­mek de­ğil­di ki ça­lı­şan­lar Hit­le­r’­in ya­nın­da ra­hat ve sa­mi­mi dav­ra­nı­yor­du; ha­yır! Hit­le­r’­in en te­mel özel­li­ği ta­ham­mül­süz­dü; özel­lik­le soh­bet­ler­de bi­le ken­di­ne kar­şı çı­kıl­ma­sı­na tep­ki gös­te­ri­yor­du.

Hit­ler göl­ge ek­sik­li­ğin­den şi­ka­yet edin­ce Mü­ni­h’­ten ıh­la­mur ağaç­la­rı ge­ti­ril­di.

Sa­ra­yı­nı se­vi­yor­du; her fır­sat bul­du­ğun­da sa­ra­yı­na kaç­tı…

İRAN HALISI MERAKI

Berg­hof, pa­ha­lı mo­bil­ya­lar­la, de­ğer­li gob­len­ler­le ve Hol­lan­da­lı, İtal­yan ve Al­man res­sam­la­rın tab­lo­la­rıy­la do­nal­tıl­dı.

Hit­ler ob­je­le­ri ve tab­lo­la­rı Mü­nih­li an­ti­ka­cı Fra­u Al­mers ve Ber­lin­li an­ti­ka­cı Ha­bers­toc­k‘­tan al­mış­tı.

Hit­le­r’­in res­mi fo­toğ­raf­çı­sı He­in­rich Hoff­mann ve Dres­den Re­sim Ga­le­ri­si yö­ne­ti­ci­si Prof. Dr. He­inz Pos­se, alım­lar ko­nu­sun­da Hit­le­r’­e yar­dım­cı ol­muş­tu. Ke­za bu iki­li, Hit­le­r’­in Lin­z’­de kur­ma­yı plan­la­dı­ğı mü­ze için alı­na­cak tab­lo­la­rın se­çil­me­siy­le de il­gi­len­miş­ler­di. Özel ekip, iş­gal edi­len ül­ke­le­rin mü­ze­le­ri­ni bu amaç­la yağ­ma­la­mış ve ara­cı ki­şi­ler yo­luy­la Ya­hu­di­le­rin mül­ki­ye­tin­de­ki re­sim ve hey­kel­ler zor­la alın­dı.

Hit­le­r’­in ye­mek oda­sı boy­dan bo­ya açık renk­li cam­la kap­lıy­dı. Sof­ra ta­kım­la­rı gü­müş ça­tal bı­çak­tan, pa­ha­lı por­se­len­den ve kris­tal­den olu­şu­yor­du ve mil­yon­lar­ca mar­ka mal ol­muş­tu. Ye­mek ta­kım­la­rı; Hit­le­r’­in ik­ti­da­ra gel­me­den ön­ce Ber­li­n’­de hü­kü­met da­vet­le­rin­de kul­la­nı­lan dev­let de­mir­baş­la­rıy­dı!

Gü­müş ta­kım­la­rın üze­ri­ne Al­man kar­ta­lı ve ga­ma­lı haç ya­nı sı­ra “A.H.” (Adolf Hit­ler) harf­le­ri iş­len­miş­ti.

Sa­lon­da üze­rin­de Na­zi bay­rak­lı kız­la­rın ve genç tram­pet­çi­le­rin ka­bart­ma­la­rı bu­lu­nan bir çi­ni so­ba yer alı­yor­du.

Sa­lon­da, Ro­ma­’da­ki Ko­lez­yu­m‘­u gös­te­ren, çok de­ğer­li, es­ki bir İtal­yan tab­lo­su da ası­lıy­dı. Ay­rı­ca İtal­ya­’da­ki ka­zı­lar­dan gel­me bir Ze­us ba­şı da du­ru­yor­du.

Yi­ne sa­lon du­var­la­rın­da gob­len­ler ve Bor­do­ne­’nin “Ve­nüs ve Amo­r” gi­bi önem­li tab­lo­lar ası­lıy­dı. Hit­ler bu tab­lo­yu 90 bin mark kar­şı­lı­ğın­da Ha­bers­toc­k’­tan sa­tın al­mış­tı. Tab­lo­nun pa­ra­sı, Re­ich Ha­zi­ne İda­re­si ta­ra­fın­dan öden­miş­ti.

Bü­yük sa­lo­nun kır­mı­zı ve­lur ze­mi­ni üze­ri­ne, na­dir bu­lu­nan özel­lik­le­re sa­hip olan İran ha­lı­la­rı se­ri­liy­di.

Sa­lon­da­ki Bech­ste­in pi­ya­no­nun üs­tün­de Hit­le­r’­in bü­yük hay­ran­lık duy­du­ğu bes­te­ci Ric­hard Wag­ne­r‘­in büs­tü du­ru­yor­du.

Hit­le­r’­in ça­lış­ma oda­sı, açık kah­ve­ren­gi ah­şap kak­ma­lıy­dı ve ci­la­lı ak­ça­ağaç mo­bil­ya­lar­la do­na­tıl­mış­tı. Şö­mi­ne­nin üs­tün­de, Os­man­lı Or­du­su­’n­da da bu­lun­muş Molt­ke­‘ nin tab­lo­su ası­lıy­dı. Hit­ler, şö­mi­ne­nin ba­şın­da ak­şam­la­rı ya­kın çev­re­siy­le bir­lik­te çay içe­rek ve gra­mo­fon­dan plak din­le­ye­rek ge­çi­ri­yor­du. Mut­la­ka son din­le­di­ği “Şen Du­l” uver­tü­rü olur­du.

Ça­lış­ma oda­sı Hit­ler için çok önem­liy­di. Bi­li­ni­yor­du ki; dos­ya oku­mak­la, ör­güt­len­mey­le pek il­gi­si yok­tu ve fa­kat pro­pa­gan­da­ya çok önem ve­ri­yor­du; ko­nuş­ma me­tin­le­ri için ti­tiz dav­ra­nı­yor ve sa­at­ler­ce üze­rin­de ça­lı­şı­yor­du. (Her şey­den ön­ce mü­kem­mel bir oyun­cuy­du; kür­sü­de­ki tüm ha­re­ket­le­ri­ni/ mi­mik­le­ri­ni, be­den di­li­ni he­sap için­de ya­pı­yor­du.) Onun için tek me­se­le, kit­le­le­ri ha­re­ke­te ge­çir­mek­ti.

Belg­ho­f’­un sa­de­ce ya­pı­mı de­ğil ob­je­le­ri­ni tek tek se­çe­rek al­mak da Hit­ler için bü­yük ke­yif­ti…

Di­ğer yan­dan halk­tan bun­la­rı hep giz­le­di; çün­kü mün­ze­vi bir ha­yat ya­şa­dı­ğı pro­pa­gan­da­sı ya­pı­lı­yor­du.

YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ

Odatv.com