Niet de multinationals – die wekken nauwelijks 6,5 procent van de groene energie op – maar wel openbare stadsbedrijven en lokale burgercoöperaties zijn het speerpunt van de Energiewende
Het geheim van München? Het stedelijke energiebedrijf. “Heel onze energievoorziening is vandaag in handen van een oligopolie van private energiereuzen. Zij investeren maar heel schoorvoetend in duurzame energie”, zegt burgemeester Dieter Reiter. “München toont hoe het veel sneller kan, als de stad een eigen nutsbedrijf heeft. Als je wil bouwen aan een duurzame economie, moet je komaf maken met winstmaximalisatie op korte termijn.”
Van München kan minister Turtelboom leren wat een energie er vrijkomt als niet tweecijferige rendementen maar klimaat en volksgezondheid de besluitvorming bepalen. En München is geen unicum. In heel Duitsland bouwen stadsbedrijven aan een groene revolutie. Niet de multinationals – die wekken nauwelijks 6,5% van de groene energie op – maar wel openbare stadsbedrijven en lokale burgercoöperaties zijn het speerpunt van de Energiewende.
Het best bewaarde geheim van München ligt net onder de grond. De stadsverwarming, een net van 800 kilometer warmwaterbuizen, is een van de grootste van Europa en levert groene warmte aan 120.000 gezinnen. Ecologische stadsverwarming is de toekomst. In plaats van het vrije marktmodel van individuele verwarmingsinstallaties op aardgas of stookolie, kiest München, in het belang van mens en milieu, voor een duurzaam, stadsbreed warmtenet in publieke handen.
De Duitse Energiewende is niet het resultaat van “marktconforme subsidies”, maar van duurzame keuzes op maat van de samenleving. Neem nu het zonnedakenplan van Stuttgart. Vandaag heeft slechts 5 procent van de Stuttgartse gezinnen zonnepanelen liggen. Nochtans is tot 40 procent van de daken perfect geschikt. De hoge investeringskosten voor zonnepanelen – tot 10.000 euro – schrikken veel burgers af. Om dat probleem op te lossen, helpen individuele premies niet: die zijn vooral geschikt voor wie het investeringskapitaal wél liggen heeft. Stuttgart start daarom een huurkoop-campagne, waarbij de stedelijke overheid zélf zonnepanelen legt op 28.500 zuidelijk gelegen daken. Het stadsbedrijf zorgt voor de installatie en het onderhoud, en betaalt de investering. De burgers betalen een vaste huurprijs, en krijgen in ruil gratis groene stroom.
De Duitse Energiewende, mevrouw Turtelboom, is niet alleen een kwestie van technologische vernieuwing, maar ook en vooral van sociale innovatie: zorgen dat duurzame energie een democratisch basisrecht wordt voor iedereen, door ecologische planning, publieke energiebedrijven en duurzame warmtenetten.