Het is intussen de grote frustratie van de Beierse oppositiepartijen.
Seehofer en zijn Christlich-Soziale Union (CSU) pakken telkens hun stokpaardjes
af. De Energiewende (de Groenen), de Donau-uitbouw (de Freie Wähler) en het
afschaffen van collegegeld (de SPD); allemaal waren het thema’s van de
oppositie, die Seehofer zonder pardon overnam en tot CSU-beleid verklaarde.

Verkiezingen

Zondag vinden de deelstaatverkiezingen in Beieren plaats. Officieel gaat het
tussen CSU’er Horst Seehofer en de sociaal-democratische burgemeester van
München Christian Ude. Seehofers partij de CSU, de zusterpartij van Merkels CDU,
is van oudsher de grootste in Beieren. In 2008 kreeg de partij echter een klap:
ze verloor 20 procent van de stemmen en kon voor het eerst sinds 1962 niet
alleen regeren. FDP werd coalitiepartner en Seehofer moest de partij nieuw elan
inblazen.

Dat lijkt gelukt. Terwijl het slecht gaat met de FDP, gaat het de CSU juist
voor de wind. De partij staat in de peilingen op 47 procent, tegenover de SPD
met 21 procent. Dit is een verdienste van minister-president Horst Seehofer.
Maar het was niet de christelijk-sociale mentaliteit waarmee hij het tij wist te
keren. Het was zijn opportunisme.

Nauwelijks verschillen 

Seehofer waait met alle winden mee. Je hoeft de partijprogramma’s van de SPD
en de CSU maar naast elkaar te leggen om te zien dat er nauwelijks meer
inhoudelijke verschillen zijn tussen de partijen. Tot grote frustratie van Ude.
Want ondanks diens pogingen om Seehofer als draaikont neer te zetten, weet
Seehofer zijn geloofwaardigheid aardig te behouden. Hij zegt simpelweg dat hij
het allemaal doet voor Beieren. “Ik doe wat de bevolking wil” en “wij zijn wij
en niemand kan ons wat”, verkondigde hij tijdens de campagne. taal die aanslaat
in de eigenzinnige deelstaat.

Volgens de Frankfurter Allgemeine Zeitung is het na zondag dan ook niet de
vraag wie er gaat regeren, maar wie gaat er regeren met Seehofer. Hij is de
groenste, meest liberale en meest sociaaldemocratische leider die Beieren ooit
heeft gehad, dus geen enkele samenwerking is uit te sluiten,
schetst
de krant gekscherend.

Tolheffing

Intussen gaan de debatten tussen de Beierse minister-president en de
burgemeester vooral over Seehofers lievelingsthema: tolheffing voor buitenlandse
bestuurders op de Duitse snelweg. De CSU’er stelt de maatregel als voorwaarde
voor regeringsdeelname in Berlijn. Hoewel de tol op kritiek van eigenlijk
iedereen – inclusief een volmondig nee van Angela Merkel – kan rekenen omdat het
in strijd is met de Europese regels, blijft Seehofer er zich aan vastklampen.

Volgens Ude jaagt hij hiermee de kiezers weg, maar dat moet nog blijken.
Beieren draagt namelijk als rijkste van alle deelstaten het meeste geld af aan
de EU. De Beierse bevolking staat erom bekend trots te zijn: dus waarom niet
stemmen op de man die hun geld het beste beschermt? Het lijkt erop dat deze
verkiezingen steeds meer gaan over dit onderbuikgevoel.

Referendum

Het is wat dat betreft interessant dat er tegelijkertijd met de verkiezingen
een referendum gehouden wordt op zondag. Bij deze volksstemming liggen enkele
veranderingen in de Beierse grondwet voor. Een van de belangrijkste is een nieuw
artikel over Europa. Hierin staat dat Beieren recht heeft op een stem of zelfs
referendum op het moment dat soevereiniteit wordt overgedragen van Duitsland aan
de EU. Hoewel alle juristen het eens zijn dat het artikel niet strookt met de
Duitse grondwet, wordt er toch zondag over gestemd.

Met het referendum en de tolheffing lijkt Seehofer een vuist te maken naar
Merkel. Duitsland is economisch afhankelijk van Beieren en de CDU kan de Beierse
zusterpartij niet voor lief nemen, is de boodschap aan de bondskanselier. Dat
deze boodschap in Berlijn is
aangekomen
liet Merkel gisteren weten
tijdens een
interview met de Beierse radio. Daarin kwam ze ineens terug op haar eerdere
harde afwijzing van Seehofers tolplan. “Vertrouwt u mij, we zullen wel een
oplossing vinden. Slimme politiek is altijd ook in staat verschillende
perspectieven samen te brengen”, aldus de kanselier.