De Nederlandse export naar China is bescheiden. Er gaat jaarlijks voor een kleine € 6 mrd aan grondstoffen, chemische producten en machines rechtstreeks naar deze snelgroeiende economie. In omgekeerde richting importeert ­Nederland meer dan het viervoudige vanuit China.

Er is echter ook een andere toegangspoort naar de tweede economie ter wereld. Die route loopt via Zuid-Duitsland. Volgens de Nederlandse handelsmissie die vorige week Beieren bezocht, is deze weg vooral voor kleine en middelgrote bedrijven in de Nederlandse maakindustrie makkelijker begaanbaar dan de rechtstreekse stap naar het Verre Oosten.

Duitse export

Van de Duitse export gaat ruim een vijfde naar Azië. Dat aandeel neemt snel toe. Als Nederlandse bedrijven daar een graantje van kunnen meepikken, maakt dat de industrie minder afhankelijk van de West-Europese eindmarkt.

Het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie reisde met de provincie Noord-Brabant en de gemeente Eindhoven af naar München. In de hoofdstad van de vrijstaat Beieren zetelen onder andere BMW, Siemens en MAN. Brainport regio Eindhoven en West-Brabant herbergen op hun beurt talrijke toe­leveranciers voor de hightech- en de automobielindustrie.

Philips en ASML

In het verleden waren Philips en ASML er niet van gecharmeerd als hun Brabantse toeleveranciers nieuwe klanten zochten voor hun vaak hoogwaardige producten. Tegenwoordig bieden zij daar meer ruimte voor, zegt bestuursvoorzitter Marc Hendrikse van de NTS-Group, een bedrijf dat opto-mechatronische systemen ontwikkelt en vervaardigt voor internationale machinebouwers. ‘Zo lang het maar niet aan hun kerncompetenties raakt’, aldus Hendrikse.

Tegelijkertijd besteden tegenwoordig ook grote Duitse industriële ondernemingen delen van hun productie uit. Een sprekend voorbeeld is het contract dat VDL Groep twee weken geleden afrondde met BMW om vanaf 2014 bij Nedcar in Born Mini Coopers te gaan assembleren. De uitbestedingstrend lag ten grondslag aan het ontstaan van Brainport regio Eindhoven, waar een cluster van toeleveranciers ontstond, nadat Philips en ASML bedrijfsonderdelen hadden afgestoten.

Alleen respect voor Japanners

‘Duitsers hebben als fabrikanten alleen respect voor Japanners, omdat die dezelfde hoge standaard hebben voor degelijkheid’, zegt de Eindhovense burgemeester Rob van Gijzel tijdens de borrel in Wirtshaus in der Au. Van Gijzel haalde dit voorjaar de Beierse minister-president Horst See­hofer naar Eindhoven. ‘Ze zagen dat wij het in Brabant ook hebben, dat perfectionisme.’

De missie naar München illustreert de herwaardering van de industrie. In Duitsland is deze sector goed voor 22 cent van elke verdiende euro. In Nederland is dat 13 cent. Maar de industrie staat volop in de belangstelling van beleids­makers, mede door het demasqué van de financiële sector. Ook aan transport en logistiek verdienen we geen goedbelegde boterham, zegt Van Gijzel. ‘Op iedere euro die vanuit Rotterdam wordt geëxporteerd, verdient Nederland 7 cent’, aldus de Eindhovense burgemeester. ‘Met de export vanuit Brabant verdienen we 59 cent per euro.’

Nederlandse export 

Een kwart van de Nederlandse export, circa € 100 mrd, gaat naar Duitsland. Hiervan komt 41% terecht in het aangrenzende Rijnland-Westfalen. Naar het zuiden gaat 21%, terwijl Beieren en Baden-Württemberg samen goed zijn voor 32,5% van de Duitse economie. Tegelijkertijd daalt het marktaandeel van de Nederlandse maakindustrie als toeleverancier in Duitsland.

ING concludeert in de vorige week verschenen studie ‘Toeleveren aan de Duitse maakindustrie’ dat Nederlandse toeleveranciers voor toekomstige groei in Duitsland in het economisch sterke zuiden moeten zijn. De rol van Nederland als toeleverancier is nu nog te beperkt, aldus ING.

Duitse industrie

• Ruim een vijfde van export gaat naar Azië
• Brabantse industrie
• Bedrijven zoeken groei in Beieren
• Nederlandse export
• Handelsmissie maakt weg begaanbaar voor toeleveranciers